Niskie temperatury, mróz i śnieg – czy te czynniki wykluczają działanie fotowoltaiki zimą? To pytanie, które zadają sobie osoby zastanawiające się nad montażem instalacji fotowoltaicznej na swoich domach. Dowiedzmy się więc, czy fotowoltaika jest skuteczna wyłącznie latem, czy zimą również produkuje prąd.
Często można spotkać się z przekonaniem, że fotowoltaika działa wyłącznie latem, kiedy możemy cieszyć się bezchmurnym niebem i pełnym słońcem. Nie jest to jednak prawda. Fotowoltaika jest systemem całorocznym.
Działanie instalacji fotowoltaicznej zależy głównie od promieni słonecznych, które padając na płytkę krzemową, są zamieniane w energię elektryczną bądź cieplną. Zachodzi wówczas tzw. zjawisko fotowoltaiczne. Należy w tym miejscu podkreślić, że w przeciwieństwie do kolektorów panele słoneczne potrzebują do działania światła, a nie ciepła. Co ciekawe, fotowoltaika wykazuje najwyższą skuteczność podczas chłodnych dni. Bez problemu może działać nawet do − 40°C. Skrajnie wysokie temperatury mogą natomiast obniżyć efektywność paneli fotowoltaicznych.
Zimą dni są krótsze i mroźne. Jeśli chodzi o temperaturę, wyjaśniliśmy już, że nie ma ona znaczenia dla wydajności instalacji fotowoltaicznej. Krótkie dni natomiast już tak. Co jednak ze śniegiem? Czy zalegający na modułach biały puch obniża sprawność działania paneli fotowoltaicznych? Otóż tak, i jest to dość logiczne. Śnieg przykrywając panele, jednocześnie zakrywa je przed dostępem światła, co w konsekwencji przekłada się na niższą produkcję energii. Niemniej należy zauważyć, że ostatnie lata i globalne zmiany klimatyczne spowodowały łagodniejsze, mniej śnieżne i krótsze zimy w naszym klimacie, co automatycznie przekłada się na większą wydajność instalacji fotowoltaicznej.
Czy panele trzeba odśnieżać? Zwykle nie trzeba tego robić, ponieważ są one ustawione pod kątem 30–40 stopni. Śnieg po prostu sam z nich zjeżdża. Niekiedy jednak, gdy zima da się we znaki, niezbędne jest samodzielne odśnieżenie paneli. Wówczas należy zachować pełną ostrożność i użyć szczotki z miękkim włosiem, która nie porysuje powierzchni paneli.
Najwyższa efektywność paneli fotowoltaicznych w Polsce przypada na okres letni, kiedy występują najdłuższe dni i najwięcej słońca. Wówczas uzyskuje się do około 180 kWh na 1 kWh mocy instalacji. W miesiącach zimowych promieniowanie jest nawet do 8 razy mniejsze niż latem. W związku z tym w styczniu produkcja energii spada do ok. 30 kWh. Czy więc fotowoltaika jest nieopłacalna? Mówiąc o efektywności instalacji, należy brać pod uwagę bilans roczny.
Latem instalacja fotowoltaiczna jest w stanie wytworzyć sporo energii, której gospodarstwo domowe nie jest w stanie wykorzystać. Wówczas nadwyżki zostają odsprzedane do sieci energetycznej. W efekcie pomiędzy rachunkami za energię elektryczną latem a zimą nie będą widoczne większe dysproporcje. Jak więc widać, fotowoltaika to naprawdę system całoroczny, który działa również zimą i pomimo mniejszej wydajności w okresie zimowym instalacja fotowoltaiczna jest opłacalną inwestycją.